Хэдэн зуун жилийн турш монгол орон бусдын боол болж үндэс угсаа сөнөхөд хүрч байлаа. Шившигт доромжлолоос улс үндсээ чөлөөлөх гэж боссон олон зоригт эр алтан амиа алдсан түүхтэй. Гэтэл тэр баатар эрчүүдийн ариун хүсэл, мөрөөдөл биелэгдэв гэж бодоход Сүхбаатарын сэтгэл баяр бахдалын галаар буцлан байлаа. Гаминг ялж хиагтаас үлдэн хөөгөөд сэлээдийнхээ амыг үлээн хуйд нь хийж байхад түмэн хүсэл биелэгдсэн юм шиг бодогдож байж билээ. Сүхбаатар монгол орны төлөө, түүний дайсантай тулалдах гэж цавчиж, буудаж сурсан. Хий буудахгүй, хоосон цавчихгүйн эрдмийг сурсан нь талаар өнгөрсөнгүй. Гэтэл шинэ улс гэрийг байгуулахад цавчиж, буудахаас өөр олон зүйлийн эрдэм хэрэгтэй ажээ. Монгол гэрт гэрэл оруулахгүйн тулд өрхний оосроос зуурч байсан дайсны гарыг цавчсан. Одоо өрхийг татаж гэрэл оруулсан тэр гэрийнхээ юмыг төвхнүүлэх ёстой болов. Доторх юм нь зуун задгай, жаран хагархай гэрээ тохижуулах гэсэн монгол хүн тусгаар орон болсноо ертөнц дахинд чанга дуугаар бахархалтай зарлажээ. Гэтэл Зөвлөлт Орос улсаас өөр орон тоомсорлон хариу өгсөнгүй. Энэ бол шинэ гэрээ хоёр гараараа төвхнүүлэх ажилд нь зүйл бүрийн саад учруулна гэсэн үг. Энэ учраас сэлмээ хуйд нь хийлгүй, буугаа сумлаж нэг гартаа бариад, нөгөө гараараа ажлаа хийх хэрэгтэй ажээ...
