ЦАХИМ НОМ

А. П. Чехов

Антон Павлович Чехов
(1860—1904)

Оросын алдарт зохиолч Антон Павлович Чехов XIX зууны хоёрдугаар хагас дахь Орос орны хүнд бэрх амьдралыг биеэр туулж дэлхийн сонгодог утга зохиолын өв санг уран бүтээлээрээ баяжуулсан юм.

Гуравдугаар зэрэгтэй худалдаачин аавынхаа ажилд хүүхэд байхаасаа тусалдаг байсан түүнд мухлаг сахиж өчнөөн цаг болох нь ердийн явдал байв. Удалгүй аав нь үгүйрэн хоосорч, амьдралын эрхээр гэр бүлийн хамт нүүхэд арван зургаахан настай байсан Антон хүү ганцаараа үлдэж сургуульд суралцахын зэрэгцээ ший жүжигт тоглон амиа тэжээж явсаар 1879 онд Москвагийн их сургуулийн анагаах ухааны ангид элсэн оржээ. Сургуулиа төгсмөгц хэдэн жил мэргэжлийн ажил хийж байгаад уран зохиол дагнан бичих болсон байна. Оюутан ахуй цагаасаа богино хэлбэрийн хошин шог өгүүллэг бичиж авьяас билгээ сорьж байсан А. П. Чехов тун удалгүй дэлхийн нэрт туурьч хэмээн алдаршжээ. Богино өгүүллэгийн мастер А. П. Чеховын бичсэн «Түшмэлийн үхэл», «Бүдүүн, нарийн хоёр», «Хамелеон», «Ионыч» гэх мэт олон зохиолыг дэлхий дахин сайн мэдэх болсон юм. Түүний өгүүллэгүүдийн анхны бүрэн түүвэр нь «Мельпомений үлгэрүүд» нэртэйгээр 1884 онд хэвлэгджээ. Энэ түүвэр нь зохиолчид алдар нэр авчирч, Оросын Шинжлэх ухааны Академи түүнийг А. С. Пушкиний шагналаар шагнажээ. Тэр Сахалин арлаар аялж «Сахалин арал» гэдэг найруулал бичжээ. «Зургаадугаар тасаг» өгүүллэг бол А. П. Чеховын шүүмжлэлт реализмын хөгжил дээд цэгтээ хүрснийг илтгэн харуулсан бүтээл юм. «Би өчигдөр орой энэ зохиолыг уншиж байхдаа жигтэйхэн айдас хүрэв. Өрөөндөө байж сууж болдоггүй, босож гарлаа. Би яг л зургаадугаар тасагт түгжүүлчхээд байгаа юм шиг санагдсан» гэж В. И. Ленин бичжээ.

1890—1900 онд А. П. Чехов жүжгийн олон сайн зохиол бичжээ. «Иванов», «Хурим», «Ойн савдаг» жүжгүүд, «Баавгай», «Санал», «Түүхт ой» гэх мэт нэг бүлэгт жүжгийн зохиол нь 80-аад оны эцсээр гарчээ. 1896 оноос эхлэн «Цахлай», «Ваня авга», «Эгч дүү гурван хүүхэн», «Интоорын цэцэрлэг» зэрэг жүжгийн зохиол бичсэн бөгөөд дөрвүүлийг Москвагийн Уран сайхны театрт найруулан тавьсан юм.

«Ваня авга» жүжигтээ нийгэмд ашигтайг бүрэн ойлгож чадвал хөдөлмөр бүхэн сайхан гэсэн санаа дэвшүүлжээ. М. Горький 1898 онд А. П. Чеховт бичсэн захидалдаа «Би саяхан «Ваня авга»-ыг үзлээ. Төдийлөн сэтгэлийн хөдөлгөөнтэй хүн биш атлаа би авгай, хүүхнүүд шиг уйлаад л суулаа. Миний хувьд Таны «Ваня авга» бол жүжгийн урлагийн цоо шинэ хэлбэр, үзэгчдийн хоосон тархин дундуур дэлсээд авч байгаа алх мөн байна» гэжээ.

«Эгч дүү гурван хүүхэн» жүжигтээ эх оронч үзэл, орос хүний зан суртахууны сайхан чанарыг харуулсан бол «Интоорын цэцэрлэг»-тээ Эх орныхоо өнгөрсөн, одоо, ирээдүйг дүрсэлж, орос хүн Эх орондоо эзэн болж, өөрийн гараар шинэ амьдрал, шинэ сайхан аз жаргал авч ирэх нь дамжиггүй. Өгөршиж ялзарсан нийгэм сөнөх тавилантай. Нийгмийн хувьсгал зайлшгүй гарч, шинэ сайхан интоорын цэцэрлэг цэцэглэн мандах нь магад гэсэн утга санааг дэвшүүлэн гаргасан байна.

А. П. Чеховын «Интоорын цэцэрлэг» жүжгийг 1940-өөд оноос монголын үзэгчид театрын тайзнаас үзэж сонирхсоор ирсэн бөгөөд түүний «Дугтуй доторх хүн», «Бүдүүн, нарийн хоёр», «Бага дарга Дэлсдэг», «Хамелеон» зэрэг олон өгүүллэг зохиолууд нь монголоор орчуулагдаж, «Сээхэлзүүр», «Зургаадугаар тасаг» зэрэг туурь, өгүүллэгийн эмхэтгэл ном нь хэвлэгджээ.

 
 

Зохиолч (орчуулагч)-ийн номууд

Өнөөдөр: 8776
Сүүлийн 7 хоног: 57946
Сүүлийн 1 сар: 256807
Нийт хандалт: 9596292